Było to ważne dla sektora spotkanie, które skupiło członków Izby, przedstawicieli samorządów terytorialnych i gospodarczych, rządu i organizacji europejskich. Branża musi dokończyć inwestycje wynikające ze zobowiązań akcesyjnych, dobrze wykorzystać fundusze z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020. Podjęte decyzje będą miały wpływ na dalszy rozwój sektora wod-kan.

Patronat medialny nad wydarzeniem sprawował m.in. kwartalnik „Inżynieria Bezwykopowa” oraz portal www.inzynieria.com.

Jakimi zadaniami musi zająć się branża wodociągowo-kanalizacyjna w najbliższych latach?

Ceny usług wodno-ściekowych, ewentualna konsolidacja branży, propozycje wprowadzenia centralnego regulatora rynku oraz perspektywy kolejnych inwestycji w tej dziedzinie infrastruktury – to główne i najważniejsze tematy na kolejne lata dla branży wodociągowo-kanalizacyjnej.

Ceny za wodę i ścieki

Ceny za wodę i ścieki w Polsce są zbliżone do cen w innych krajach europejskich i nie są zawyżone, biorąc pod uwagę, że pozostając w zlewni małego i płytkiego Morza Bałtyckiego (uznanego przez Unię Europejską za „obszar wrażliwy”) musimy oczyszczać ścieki dużo dokładniej, niż np. kraje odprowadzające je do Morza Śródziemnego lub Oceanu Atlantyckiego. Wzrost cen w Polsce w ostatnich latach nie jest spowodowany niegospodarnością firm wodno-kanalizacyjnych, przerostem zatrudnienia lub ponadnormatywnymi zarobkami pracowników czy dążeniem do jakichś wyśrubowanych zysków. Wzrost cen spowodowany jest w głównej mierze przyjęciem przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne majątku o olbrzymiej wartości, który powstał w wyniku inwestycji. Są one niezbędne dla dostosowania efektywności przedsiębiorstw do norm środowiskowych wymaganych przez UE oraz do nadrobienia zapóźnienia Polski w rozwoju tej dziedziny infrastruktury wobec rozwiniętych krajów europejskich.

97 mld zł na inwestycje w branży wod-kan w latach 2000-2013

W latach 2000-2013 wartość inwestycji wyniosła 97 mld zł, a ich efektem jest zarówno radykalna poprawa jakości dostarczanej ludności wody, jak optymalizacja oczyszczania i zagospodarowania ścieków. Ponadto w całym okresie od 1990 do 2013 r. wybudowano w Polsce 195 tys. km sieci wodociągowej i 105 tys. km sieci kanalizacyjnej. Powstały oczyszczalnie ścieków o najwyższych standardach.

Dlaczego w Polsce mamy tak duże zróżnicowanie w opłatach za wodę i ścieki?

Gminy, w których ceny za wodę i ścieki są najniższe, to te, których zaangażowanie w podejmowanie inwestycji było najmniejsze. Z kolei oddziałujące na wyobraźnię najwyższe ceny w niektórych gminach podnoszą wprawdzie średnią krajową, ale nie odzwierciedlają sytuacji ogólnopolskiej, bo w 70% przypadków za wodę i ścieki łącznie płacimy 6-12 zł za 1 m3. Koszt korzystania z dwóch mediów (dostawa zimnej wody i odprowadzania ścieków) ponoszony na jedną osobę przez polskie gospodarstwa domowe jest niemal identyczny, jak koszt konsumowanej przez jedną osobę energii cieplnej i trzykrotnie niższy, niż to, co płaci każdy mieszkaniec kraju za energię elektryczną i gaz razem wzięte.

Czy branża wod-kan powinna zostać skonsolidowana?

Firma doradcza Ernst Young proponuje konsolidację branży, jako środek zaradczy przeciwko wzrostowi cen i ich zróżnicowaniu w skali kraju. Jednak to właśnie rozdrobnienie firm wodno-kanalizacyjnych, których w Polsce jest około 1800, wyzwoliło w ostatnich dziesięcioleciach energię do działania na szczeblu samorządów lokalnych posiadających najlepszą wiedzę na temat potrzeb na swym terenie oraz powołanych do ustanawiania strategii rozwoju infrastruktury i kontroli jej realizacji. Dyskusja na temat ewentualnej konsolidacji trwa, a Izba Gospodarcza Wodociągi Polskie jest do niej gotowa. Jakiekolwiek działania ustawodawcze oraz decyzje gminnych właścicieli firm powinny jednak być dobrze przemyślane, skalkulowane i przygotowane.

Centralny regulator dla branży wodno-ściekowej

Izba Gospodarcza Wodociągi Polskie uważa, że wprowadzenie centralnego regulatora (wzorem URE w przypadku cen energii) nie sprawdzi się w chwili obecnej. W przypadku gazu na rynku działa praktycznie jeden podmiot, prądu elektrycznego – kilku, ciepła – około stu, a w przypadku usług wodno-kanalizacyjnych około 1800 podmiotów! Dziś nie da się sztywno określić maksymalnych cen za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków. Taryfa wodno-ściekowa jest prosta do wyliczenia i bardzo zależy od lokalnych warunków oraz potrzeb inwestycyjnych na danym terenie. I tak będzie w najbliższej przyszłości, w której w wielu miejscach w kraju trzeba będzie podjąć kolejne inwestycje.

30 mld zł na inwestycje w sektorze wodno-kanalizacyjnym w najbliższych latach

Planowany koszt koniecznych inwestycji na najbliższe lata szacuje się na blisko 30 mld zł. W 2015 r. mamy osiągnąć 100% redukcji ładunku zanieczyszczeń biodegradowalnych. Do roku 2015 pozostało nam około 23 tys. km sieci kanalizacyjnej do wybudowania i około 2,2 tys. km sieci do modernizacji. Powinniśmy zbudować 221 nowych oczyszczalni ścieków, a zmodernizować i rozbudować kolejnych 790. Od początku 2016 r. zacznie obowiązywać w UE zakaz składowania osadów ściekowych. Zdaniem IGWP optymalnym rozwiązaniem dla Polski będzie uznanie osadów ściekowych za biomasę, by mogły być traktowane jako odnawialne źródło energii. Należy też stworzyć ramy prawne dla ich wykorzystania w rolnictwie do produkcji nawozów.

Przed branżą wodociągowo - kanalizacyjną poważne decyzje i ważne lata: dokończenie zobowiązań akcesyjnych, dobre wykorzystanie funduszy z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020, planowanie przyszłości. Branża wodociągowa potrzebuje dobrego prawa, jasnych procedur, instrumentów finansowych do dalszego rozwoju. Potrzebuje też odważnych decyzji, być może łamiących dotychczasowe schematy.

Wnioski

Dynamiczny rozwój branży, powiązany z troską o  środowisko naturalne, możliwy był dzięki wsparciu funduszy europejskich i krajowych. Był jednak przede wszystkim efektem determinacji, profesjonalizmu i oddania całego środowiska wodociągowego. Przed nami kolejne wyzwania – cele nakreślone m.in. w polityce państwa do roku 2020. Ich realizacja będzie tym łatwiejsza, im szybsze będą zmiany ważnych dla branży przepisów prawa. Uczestnicy Kongresu uznali za ważne dla środowiska wodociągowego następujące kwestie:

  • Przyszłość rozwiązań organizacyjnych i właścicielskich może być kształtowana jedynie na drodze dialogu branży z samorządami terytorialnymi i ich związkami.
  • Istnieje pilna potrzeba kompleksowych zmian przepisów prawnych, na podstawie których działają przedsiębiorstwa wod-kan, a w szczególności przepisów ustawy „zaopatrzeniowej”, kodeksu cywilnego i ustawy o gospodarce komunalnej. Izba powinna kontynuować działania idące w kierunku wprowadzenia stosownych zmian legislacyjnych.
  • Należy podjąć prace nad przygotowaniem założeń nowelizacji rozporządzenia z dn. 28.06. 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Kongres zwraca się z wnioskiem do jego uczestników o zgłaszanie propozycji i aktywny udział w pracach zespołu merytorycznego powołanego przez Izbę.
  • Kongres zobowiązuje Radę Izby do wystąpienia z inicjatywą zmian w  stosowanych przepisach w kierunku przywrócenia  obowiązku przyłączenia nieruchomości do najbliższych sieci kanalizacji sanitarnej, w wyznaczonym decyzją administracyjną terminie”.

 

Branża wod-kan nie jest zainteresowana konsolidacją

 

Czy branża wod-kan potrzebuje konsolidacji?

 

 

 

Polska potrzebuje stabilnego modelu gospodarki wodnej

 

Czy prawo sprzyja przedsiębiorstwom wodociągowo-kanalizacyjnym?

 

Jakość wody kosztuje

 

Branża wod-kan potrzebuje konstruktywnej dyskusji nt. konsolidacji

 

TYLKO U NAS: Kanalizacja – czy Polsce grożą kary za niewdrożenie dyrektywy unijnej?

TYLKO U NAS: Czy Polsce grozi zanik inwestycji w branży wod-kan?

 

 


Zobacz fotogalerię z VI Kongresu Wodociągowców Polskich